Özel Hallerde “Ayırt Edilemeyecek Derecede Benzerlik”

Aşağıda belirtilen ilkeler uygulamada sıklıkla karşılaşılan özel durumlara ilişkin Enstitü uygulamasının belirlenmesine yöneliktir. İlkeler özel durumlara ilişkin olduğundan pratikte karşılaşılan her duruma uygulanmaları mümkün değildir. Açıklamaların belirtilen spesifik hallere ilişkin genel değerlendirmeler olarak algılanması, ancak incelenen markalar bakımından tereddüt oluşması durumunda, diğer bölümlerde belirtilen genel benzerlik ilkelerinin uygulanması gerekmektedir.

Benzer Harf İçeren Kelime Markaları

i) İşitsel benzerlik

Markalar arasında ayırt edilemeyecek derecede görsel benzerlik bulunmadığı durumda, anlamsal benzerlik olsa dahi, tek başına işitsel benzerliğin, ayırt edilemeyecek derecede benzerlik için yeterli bir kriter olmadığı kabul edilir. Bazı markalarda işitsel açıdan benzerlik olmasına rağmen görsel açıdan markalar farklılaşabilmekte ve ayırt edilmeyecek derecede benzerlikten uzaklaşabilmektedir.

Bu tür durumlara ilişkin bazı örnekler:

• Uzun harf dizinlerinin kısa harf dizinlerine göre benzeme eğilimi daha fazladır.

• Ayırt ediciliği yüksek olan markaların benzeme eğilimi daha fazladır.

• Giyim ve gıda gibi daha geniş bir tüketici kitlesine hitap eden ve genel olarak ürünlerin daha düşük bir dikkatle seçildiği sektörlerde markaların benzetilme eğilimi artarken, elektronik veya otomotiv gibi fiyatların daha yüksek ve tüketici kitlesinin daha dar ve seçici olduğu sektörlerde benzetilme eğilimi düşer.

Örnek:

PHONE  CASHMERE                               FON   KAŞMİR

(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

İşitsel benzerlik görsel ve/veya anlamsal benzerlikle de destekleniyorsa markalar ayırt edilemeyecek derecede benzerdir.

Örnek:

ANJELICA           ANGELICA                                       POLİMER        POLYMER
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)                                   (Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

İstisna: İşitsel benzerliğe konu olan markanın özel niteliklerinden ya da bilinirliğinden kaynaklanan ayırt edici gücü görsel, anlamsal ya da işitsel benzerliğin sadece birisinin varlığını ayırt edilemeyecek derecede benzerlik için yeterli kılabilir.

Örnek:

DAKIRS                                  DOCKERS        
 (Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

ii) Görsel Benzerlik

Markalar arasında işitsel benzerliğin daha az olduğu fakat sözcüklerde kullanılan harfler arasında görsel benzerliğin yüksek bulunduğu durumlarda markalar ayırt edilemeyecek derecede benzer kabul edilir.

Örnek:

angel               anqel    
 (Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

İstisna: Yüksek görsel benzerliğe rağmen bilinen farklı anlamları nedeniyle farklı algılama yaratan ibareler benzer görülmeyebilir.

Örnek:

kolay             kalay  
  (Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

iii) Harf Tekrarı

Harf sayısı fazla olan sözcüklerde yer alan herhangi bir harfin tekrarlanmasıyla oluşturulan marka türlerinde, sözcüklerin görünümleri ve işitsel algı hemen hemen aynı veya benzer olabilir. Bu nedenle tek harfin ikinci kez kullanılmasıyla oluşturulan markalar da harfin ayırt edilemeyecek kadar benzerliği ortadan kaldırmadığı kabul edilir.

Örnek:

ALTERA                      ALTERRA    
 (Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

Ek İçeren Kelime Markaları

i) “-oğlu”, “-kızı”, “-zade”, “-oğulları” “-ler”, “-lar” ekleri

Özel durumlar saklı kalmak koşuluyla, Türkçede yer alan kelimelerde, “-oğlu”, “-oğulları”, “- kızı”, “kızları”, “-zade”, “-ler”, “-lar” gibi ekleri ihtiva eden ibareler bu ekleri ihtiva etmeyen kök ibarelerle aynı ya da ayırt edilemeyecek derecede benzer değildir.

İstisnalar:

i. Birden fazla kelime içeren markalarda eklerin sadece kelimelerden birinin sonuna eklenmesi, ii. Ortak kelime unsurunun uzun ve/veya ayırt edici niteliği yüksek bir ibareden oluşması veya
bu eklerin ortalama tüketiciler açısından farklı bir marka algısı yaratmaması,
iii. Ortak kelime unsurundan oluşan önceki markanın sektöründe ya da toplumun genelinde iyi bilinen bir marka olması.

Örnek:

ÖZTÜRK                   ÖZTÜRKOĞLU
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

GÜNEYOĞLU          GÜNEYOĞULLARI
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

KAYA         KAYALAR
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

KARAHİSARLI         KARAHİSARLILAR
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

ii)İyelik ekleri 

Ayırt edici nitelikteki bir ibareye “-m”, “-n”, “-i”, “-miz”, “-niz”, “-leri” gibi iyelik eklerinin eklenmesi halinde, kök kelimenin harf sayısı, iyelik ekiyle oluşan yeni kelimenin niteliği, ayırt edici karakterin yeni kelimeye aktarılıp aktarılmadığı ve nihai olarak iyelik ekinin ibarenin görselliğini ve bütünsel algıyı ne kadar değiştirdiği benzerliğin tespitinde belirleyici kriterlerdir.

Örnek:

CAN      CANIM
HARA     HARAM
İP        İPİM
ZAFER        ZAFERİM
ZEYNEP       ZEYNEBİM
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

KARAHİSARLI       KARAHİSARLIM

(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

iii) İngilizcede aidiyet belirten “ ’s ” takısı

İngilizcede aidiyet bildirmek üzere kullanılan “ ’s ” takısı Türkiye’de de yaygın olarak bilinmekte ve kullanılmaktadır. “ ’s ” takısının Türkiye’de de yaygın olarak bilinmesi, tek harften oluşan bir ek olması nedeniyle eklendiği kelimenin yarattığı genel algıyı değiştirme gücünün bulunmaması, dolayısıyla ortalama tüketicinin marka algısının kök kelime üzerinde yoğunlaşması nedeniyle bu takıyı ihtiva eden markalarla markaların ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğu kabul edilir.

CEMAL           CEMAL’S
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

iv) İngilizce “by” eki

İngilizcede “…tarafından”, “…-a(e) ait” anlamlarına gelen “by” kelimesi Türkiye ve dünyada ticaret alanında yaygın olarak kullanılan, ortalama Türk tüketicisi tarafından da bilinen, aidiyet ve kaynak gösteren bir önek niteliğindedir. Bu anlam ve kullanım “by” ekinin birlikte kullanıldığı ibarenin niteliğini ve ortalama tüketici üzerinde yarattığı algıyı değiştirmemekte, bu nedenle kural olarak bu ekle birlikte kullanılan ibare bu ekin yer almadığı aynı ibare ile ayırt edilemeyecek derecede benzer kabul edilmektedir

Örnek:

KASABALI          BYKASABALI   veya   by kasabalı
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

İstisna: “by” ekini takip eden harfler ile birlikte ortaya çıkan kelimenin anlamlı bir kelime olması ve başvuru örneğinde “by” ekinin anlamlı bütünden ayrıştırılmaması halinde markalar ayırt edilemeyecek derecede benzer değildir [Örnek: byte, byzantine-(bizans)].
“by” ekinin birlikte kullanıldığı, çoğunlukla kısa bir harflerle bütünleşmesi ve bütünsel bir marka algısı yaratması halinde markalar ayırt edilemeyecek derecede benzer değildir

Örnek:

MK    BYMK
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

v) “-san”, “-mak”, “-pen” ve “-tech” ekleri

Kural olarak, “-san”, “-mak”, “-pen” ve “-tech” eklerini ihtiva eden ibareler bu ekler dışındaki bölümleri aynı olan ibarelerle ayırt edilemeyecek derecede benzer değildir.

Genel kural olarak, ayırt edici niteliğe sahip bir kelime unsuruna sanayi anlamında kullanılan “- san”, makine üretimi, makine parçası ve bakımı sağlanması sektöründe faaliyet gösteren firmalarca makine anlamında kullanılan “-mak”, pencere, kapı doğramaları üreten yapı malzemeleri sektöründe faaliyet gösteren firmalarca pencere anlamında kullanılan “-pen” ve teknoloji kelimesinin kısaltması olarak sıklıkla kullanılan “-tech” soneklerinin eklenmesiyle oluşturulan başvurular ilgili mallar ve hizmetler için olsa da genel ilke olarak aynı kelime unsurundan oluşan önceki markalarla ayırt edilemeyecek derecede benzer bulunmaz.

AKIN      AKINPEN
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

İstisna:
“-san”, “-mak”, “-pen” ve “-tech” eklerinin “sanayi”, “pencere”, “makine” ve “teknoloji” anlamlarına gelecek şekilde piyasada yaygın bir kullanımı bulunduğu dikkate alındığında sonuna eklendiği ibarenin niteliğine bağlı olarak bu ekler bazı durumlarda bezerliği ortadan kaldırmaz. Önceki markanın ilgili sektörde yaygın bilinirliği, ortak kök kelimenin uzun bir harf dizisine ya da güçlü bir ayırt edici niteliğe sahip olması gibi durumlarda markalar ayırt edilemeyecek derecede benzer kabul edilir.

Örnekler:

KARAHİSAR    KARAHİSARSAN
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

OPET     OPETTECH
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

vi) İngilizve “my” kelimesi

İngilizcede “benim” anlamına gelen “my” kelimesi Türkiye’deki ortalama tüketici kitlesi tarafından da yaygın olarak bilinmekte ve kullanılmaktadır. “My” kelimesinin önceki ve sonraki markada ortak olarak yer alan ayırt edici bir kelime unsurunun başına getirilmesi durumunda, ortaya çıkan tamlama anlamlı ise markalar birbirleriyle ayırt edilemeyecek derecede benzer bulunmaz.

Örnek:

MYWORLD        WORLD
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

Bununla birlikte, “my” kelimesi eklendiği kelime ile kaynaşmıyor, anlamlı bir bütün oluşturmuyor ve eklendiği kelime bağımsız olarak güçlü bir marka algısı yaratıyorsa bu durumda “my” kelimesi markalar arasındaki ayırt edilemeyecek derecede benzerliği ortadan kaldırmaz.

Markalardaki “my” kelimesi dışındaki ortak unsurun piyasada iyi bilinen bir marka olması durumda da “my” kelimesi markalar arasındaki ayırt edilemeyecek derecede benzerliği ortadan kaldırmaz.

Örnek:

SİMFEL        MY SİMFEL
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

vii) “Grup” – “Group” kelimeleri

Bir sözcüğün başına veya sonuna “grup” sözcüğünün eklenmesi, markaların ayırt edilemeyecek derecede benzer markalar olarak değerlendirilmesi ihtimalini tek başına ortadan kaldırmaz. Tüketici algısına bağlı olarak bir değerlendirme yapıldığında,“grup” ibaresini içeren başvuru ile karşılaşan ortalama tüketiciler, bu kelimelerle birlikte markayı oluşturan diğer unsuru markanın asli ayırt edici unsuru olarak algılamakta ve benzer ibare içeren başvuruların sahibi firmalar tüketici tarafından aynı firma olarak algılanmaktadır. Bu nedenle genel kural olarak markanın “grup” kelimesi dışındaki unsurunun asli ayırt edici unsur olduğu kabul edilir.

Örnek:

Terzioğlu        Terzioğlu Grup
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)

İstisna: Bunlarla sınırlı olmamakla birlikte, aşağıda belirtilen durumlarda “grup” kelimesinin kullanımı markalar arasındaki ayırt edilemeyecek derecede benzerliği ortadan kaldırabilir.

i. Grup kelimesi birlikte kullanıldığı ibareyle kaynaşarak birlikte anlamlı ya da anlamsız bir bütün oluşturuyorsa;
ii. Grup kelimesi ayırt edicilik niteliği düşük bir ibareyle birlikte kullanılıyorsa;
iii. Grup kelimesi çok kısa bir kelime/harf dizi ile birlikte kullanılıyorsa;

Örnekler:

GrupCa          CA tekstil
Gold Grup      Gold
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

viii) “Euro” ve “Türk” kelimeleri

“Euro” ve “Türk” ibareleri genel ilke olarak ayırt edici olmayan veya ayırt ediciliği düşük bir ibare ile birlikte kullanıldığında, önceki markadan farklılaşmakta ve ayırt edilemeyecek derecede benzerlikten uzaklaşmaktadır. Bu tür başvurular, Türk ve Euro ibarelerinin birlikte kullanıldığı ikinci ibarenin yapısına ve ayırt edicilik niteliğine göre farklılık göstermekle birlikte, genel ilke olarak benzerliği ortadan kaldırır.

Örnekler:

TÜRK STAR      STAR

EURO ASYA         ASYA
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer değil)

İstisna: “Euro” ve “Türk” ibarelerinin birlikte kullanıldığı ibarenin piyasada bilinirliğinin yüksek olması, tanınmış bir marka olması veya ayırt edici niteliği yüksek özgün bir ibare olması hallerinde benzerlik ortadan kalkmaz.

Örnekler:

Euro Pidar        Pidar
Philips                Philips Türk
(Ayırt edilemeyecek derecede benzer)